Μανιοσού

Έργο της ιαπωνικής λογοτεχνικής παράδοσης. Το έργο, το οποίο απαρτίζεται από είκοσι βιβλία, συγκεντρώνει 4.496 ωδές ποιητών του 7ου και του 8ου αι. μ.Χ. και αποτελεί την ευρύτερη και αρχαιότερη συλλογή ποιημάτων στην ιαπωνική γλώσσα. Ο άνθρωπος που συγκέντρωσε και ταξινόμησε όλο αυτό το υλικό δεν είναι γνωστός με βεβαιότητα. Σύμφωνα με κάποια παράδοση, ήταν ο Tατσιμπάνα Mορόε (684-757), πολιτικός άντρας και σημαντικός λόγιος. Κατ’ άλλη παράδοση, ήταν ο ποιητής Oτόμο-νο-Γιακαμότσι, ο οποίος πέθανε το 785 και μερικές από τις ωδές του περιλαμβάνονται στην ανθολογία αυτή. Οι σύγχρονοι μελετητές πάντως κλίνουν μάλλον προς την άποψη ότι η εργασία της ανθολόγησης θα πρέπει να αποδοθεί σε περισσότερα από ένα άτομα, τα οποία συμπεριέλαβαν στο αρχικό αυθεντικό Mανιοσού (το οποίο χάθηκε) πολύ περισσότερα ποιήματα, διευρύνοντάς το. Η άποψή τους είναι μάλλον σωστή, γιατί πραγματικά το αρχαιότερο κείμενο που έφτασε έως σήμερα χρονολογείται στον 9ο αι. Σε αντίθεση με μεταγενέστερες ποιητικές ανθολογίες, οι οποίες συντάχθηκαν κατόπιν αυτοκρατορικής παραγγελίας και συνήθως περιορίζονταν σε μια επιλογή του έργου των ποιητών της Αυλής, το Mανιοσού (Συλλογή των Δέκα Χιλιάδων Φύλλων) έχει τον χαρακτήρα ιδιωτικής ανθολογίας, που έγινε με σκοπό να συγκεντρώσει ό,τι καλύτερο είχε δώσει η ιαπωνική ποίηση, από τις απαρχές της μέχρι τον 8ο αι. Φυσικά, η αυλική ποίηση αντιπροσωπεύει και εδώ ένα σημαντικό τμήμα του συνολικού έργου, εμφανίζονται όμως και πολλοί στίχοι αφελέστερων στιχουργών, μοναχών, επαρχιακών διοικητών, υπαλλήλων ή φρουρών των συνόρων, ενώ απαντώνται και ποιήματα γραμμένα από απλούς ταξιδιώτες ή εντελώς ανώνυμους ποιητές. Χάρη στο γεγονός αυτό, το Mανιοσού είναι ένας αληθινός καθρέφτης της ιαπωνικής ποίησης στο σύνολό της, ο οποίος διασώζει όχι μόνο τα αυλικά στιχουργήματα, αλλά και την ιαπωνική λαϊκή ποίηση. Οι ωδές οι οποίες πλουτίζουν την ανθολογία ανήκουν κυρίως στη λυρική ποίηση. Εξυμνούν τη φύση, τις θεότητες, τον έρωτα, μιλούν για τις χαρές και τις πίκρες της ζωής. Υπάρχουν όμως και ποιήματα με επικό χαρακτήρα, τα οποία εμπνέονται από την εθνική μυθολογία ή από τη λαϊκή παράδοση. Τα ποιήματα της ανθολογίας μπορούν να καταταχθούν σε ερωτικά, σε ελεγείες, σε συμβολικά ποιήματα, σε ποιήματα των ανατολικών επαρχιών, σε οδοιπορικά ή ταξιδιωτικά. Τα περισσότερα εντυπωσιάζουν πραγματικ, τον αναγνώστη με τα λογοτεχνικά τους χαρίσματα, το ύφος τους, τη φρεσκάδα της έμπνευσης που υπάρχει στους στίχους τους, την ευαισθησία των αισθημάτων που εκφράζουν, αλλά και με τη σφριγηλή αρρενωπότητά τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, η ποιητική συλλογή Mανιοσού θεωρείται σήμερα το λαμπρότερο δείγμα της έμμετρης ιαπωνικής παραγωγής.